DETAL ARCHITEKTONICZNY KAMIENIC WARSZAWSKICH W DRUGIEJ POŁOWIE XIX I NA POCZĄTKU XX WIEKU: BRAMY

JADWIGA ROGUSKA

Bramy kamienic i domów były jednym z najbardziej zindywidualizowanych i nieszablonowych wytworów warszawskiego przemysłu artystycznego. W najwyższym stopniu wśród innych rodzajów detalu miały status detalu artystycznego. Ze względu na materiał, z którego zostały wykonane, można wyróżnić bramy: drewniane, drewniane z żelaznymi kratami i żelazne. Ze względu na budowę można wyróżnić bramy: dwuskrzydłowe, dwuskrzydłowe z nieruchomym nadślemiem, trójskrzydłowe. Wszystkie miały furtki dla ruchu pieszego w ramach jednego ze skrzydeł. Odcień stylowy bram był dostosowywany do odcienia stylowego fasady, ale nie była to zasada rygorystycznie przestrzegana. Z okazji przebudów, wymian zużytego detalu, kamienice starsze otrzymywały nowe bramy w aktualnym odcieniu stylowym. Ewolucja stylistyczna bram podążała za ogólnymi tendencjami stylowymi.