ANDRZEJ JÓZEF BARANOWSKI

Typ willi położonej w ogrodach obok zamku, na terenach Czech zapoczątkował cesarz Ferdynanda I w postaci praskiego Belwederu. Około połowy XVI wieku, gdy są wznoszone habsburskie wille zwane po czesku letohradki, siedziba otwarta pozbawiona cech obronności była wówczas w Czechach rzadkością, np, willa Wilhelma Rožberka w Kratochwil. W drugiej połowie XVII w. wykształcony w Rzymie malarz i architekt francuskiego pochodzenia Jean Battiste Mathey dla hrabiego Wacłava Šternberka, wzniósł podmiejską rezydencję willową w Troi koło Pragi przypominającą willę Pamphili w Rzymie. Około 1700 roku grono wybitnych architektów, skierowali architekturę rezydencji w kierunku baroku najprzód rzymskiego kręgu Carla Fontany, a później francuskiego czasów Ludwika XIV. Powstały wówczas willowe budowle w Buchlovicach i w Slavkowie na Morawach, których autorem był Domenico Martinelli. Rezydencje o charakterze willi suburbana czy willi rustica jakie wypracowała sztuka włoska w okresie renesansu nie były identyczne na terenach Europy Środkowej. W epoce dominacji rodów arystokratycznych w Czechach i na Morawach, willa najczęściej wyłania się jako pochodna sztuki pałacowej. W krajach włoskich willa surbarana czy rustica była dopełnieniem rezydencji miejskiej, podczas gdy w krajach Europy Środkowej w takim charakterze występowała tylko wśród elit zafascynowanych kulturą i sztuką włoską.