TWÓRCZOŚĆ CZY ALGORYTM? REFLEKSJA NAD PRZESZŁOŚCIĄ I WSPÓŁCZESNOŚCIĄ SZTUKI SFORMALIZOWANEJ
JAN SŁYK
Eksperymenty twórców komponujących za pomocą komputerów skłaniają do refleksji nad problemem formalizacji dzieła sztuki i procesu jego powstawania. Lektura prac muzycznych Davida Cope’a i architektonicznych Jose Duarte przekonuje, że technologia rozwinęła możliwości automatyzowania kreacji. Prócz zaciekawienia – rodzi obawę jak dalece odchodzimy od spontanicznego intuicyjnego obcowania ze sztuką. Na ile korzystanie z pomocy maszyn pozbawia na podmiotowości w dziele tworzenia. Artykuł rozważa problem analizy strukturalnej utworów muzycznych i architektonicznych. W przekroju historycznym rysuje obraz możliwości i barier stojących przed formalizacją. Pokazuje jak z istniejących utworów pozyskiwana jest informacja o zasadach rządzących ich budową. Opisuje podstawowe cechy metod algorytmicznych i analizuje ich przydatność na polu sztuki. Obraz doświadczeń muzycznych i architektonicznych pochodzących z przeszłości oraz współczesnych pozwala dokonać porównania. Określić uniwersalne cechy procesu i różnice wynikające ze specyfiki badanych dziedzin. Dążeniem pracy było uporządkowanie elementów teorii i przykładów ilustrujących praktyczne zastosowania algorytmów w sposób, który umożliwi Czytelnikowi spojrzenie w przyszłość. Autor rozważał problem z pozycji architekta i wnioski dotyczące tej dziedziny starał się szczególnie wyraźnie zarysować, jednak liczy, że również dla badaczy teorii muzyki mogą one stanowić materiał do porównań.