WIELKOPRZESTRZENNE ZAŁOŻENIA URBANISTYCZNE W RĘKACH OBYWATELI – ZIELONY SZLAK W NOWOJORSKIEJ DZIELNICY BRONX
ARTUR JERZY FILIP
Nowojorska dzielnica Bronx, która od lat 70. XX w. powszechnie uznawana jest za symbol upadku miasta i za czarne getto, zmienia się obecnie nie do poznania. Bronx staje się dzisiaj coraz bardziej... zielony! Jednymi z najbardziej reprezentatywnych dla odrodzenia Bronxu projektami są zielone szlaki: Rzeki Bronx i Południowego Bronxu. Te wielkoprzestrzenne koncepcje urbanistyczne przewidują przede wszystkim realizację ponadlokalnych ciągów parkowo-rekreacyjnych, jednak ich oddziaływanie na zachodzące w dzielnicy procesy przekształceń (przestrzennych i społecznych) jest znacznie szersze.
Kluczową rolę w rozwijaniu tych projektów odgrywają oddolne, obywatelskie inicjatywy. Koncepcje realizacji obu szlaków zostały zainicjowane przez lokalnych aktywistów i są obecnie rozwijane przez organizacje obywatelskie – niezwykłe partnerstwa lokalnych organizacji i biur miejskich. Niniejszy artykuł przedstawia historię realizacji tych niezwykłych założeń urbanistycznych, eksponując i analizując rolę obywateli na wszystkich etapach przedsięwzięć: od samej inicjatywy, przez projektowanie, realizację i zarządzanie. Ocena korzyści i zagrożeń płynących z przyjęcia takiego „obywatelskiego" modelu włączającego się w rozwój przestrzenny miasta stanowi zakończenie artykułu.
Kluczową rolę w rozwijaniu tych projektów odgrywają oddolne, obywatelskie inicjatywy. Koncepcje realizacji obu szlaków zostały zainicjowane przez lokalnych aktywistów i są obecnie rozwijane przez organizacje obywatelskie – niezwykłe partnerstwa lokalnych organizacji i biur miejskich. Niniejszy artykuł przedstawia historię realizacji tych niezwykłych założeń urbanistycznych, eksponując i analizując rolę obywateli na wszystkich etapach przedsięwzięć: od samej inicjatywy, przez projektowanie, realizację i zarządzanie. Ocena korzyści i zagrożeń płynących z przyjęcia takiego „obywatelskiego" modelu włączającego się w rozwój przestrzenny miasta stanowi zakończenie artykułu.
Słowa kluczowe: urbanistyka, obywatele, partycypacja, partnerstwo, założenie urbanistyczne, zielony szlak, Bronx, Nowy Jork