STUDIA BARWNE PRAGI CZESKIEJ W TECHNICE AKWARELOWEJ W POSZUKIWANIU DUCHA MIEJSCA

MIROSŁAW ORZECHOWSKI

STRESZCZENIE

Artykuł traktuje barwne, autorskie studia akwarelowe Pragi czeskiej jako pretekst do opisu procesu ich powstawania, rozumianego jako badanie niematerialnych cech miejsca, charakteru i nastroju, pozwalających odczytać ducha miejsca - genius loci. Postrzeganie działalności rysunkowej w technice akwarelowej wyłącznie jako tworzenia obrazu plastycznego nie pozwala dostrzec istoty studium rysunkowego. Zmiana podejścia do powstających in-situ rysunków pozwala traktować je jako specyficzne badanie kolorów i kształtów miejsc i przedmiotów. Powstały w wyniku tych studiów obraz pełni rolę zapisu genius loci. Opis źródeł i definiowania wartości genius loci pozwala aby podjąć analizy wizualne miejsc i obiektów za pomocą obrazów powstałych w wyniku ich obserwacji. Zapis spostrzeżeń, kontemplacji tematu w postaci rysunków akwarelowych stanowi spójny przekaz wizualny informacji o genius loci. Staje się to możliwe, kiedy zmieniamy popularne i powszechne nawet wśród profesjonalnych twórców i badaczy obrazowe podejście do rysunku. Zmiana tego podejścia w kierunku traktowania rysunku, a szczególnie rysunku barwnego jako procesu, podczas którego najważniejsza staje się analiza widoku, a powstały obraz jest jedynie zapisem tej analizy, pozwala traktować rysunek jako metodę badania genius loci. Konkluzją jest wskazanie na istotę procesu powstawania studium barwnego ponad efekt tego procesu zapisany w postaci powstałego rysunku. Podsumowując zebrane doświadczenia studiów barwnych Pragi pochylamy się nad zagadnieniem bezpośredniości poznania i zapisu barwnego, zestawiamy ze sobą materialne i niematerialne aspekty subiektywnych studiów barwnych.

Słowa kluczowe: rysunek, akwarela, sztuka, barwa, duch miejsca, przestrzeń, architektura.