GMACH IZBY PRZEMYSŁOWO-HANDLOWEJ W WARSZAWIE

AGATA SZMITKOWSKA

Należący obecnie do Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej gmach, położony w Warszawie przy ul. Senackiej róg Wiejskiej 10, wzniesiono w dwudziestoleciu międzywojennym jako siedzibę Izby Przemysłowo-Handlowej. Projektant obiektu – znany i ceniony warszawski architekt Zdzisław Mączeński – został wyłoniony w drodze konkursu zamkniętego w 1933 roku. Budynek realizowano w dwóch etapach w latach 1933-1934 oraz 1938-1939. Wyraz architektoniczny obiektu jest wynikiem zespolenia „miękkiego” funkcjonalizmu lat 30. z silnie zredukowanymi uniwersalnymi formami i regułami klasycznymi. Budynek wykazuje widoczne formalne podobieństwo do oficjalnej architektury faszystowskiej, z upodobaniem akcentującej siłę i monumentalizm, stanowiąc wybitny w polskiej architekturze przykład monumentalnego klasycyzującego modernizmu – tzw. „stylu 1937”. Analiza materiałów archiwalnych przechowywanych przez rodzinę Z. Mączeńskiego pozwoliła na określenie nieprecyzyjnie podawanych dotąd dat budowy gmachu oraz poznanie okoliczności i chronologii powstawania projektowej dokumentacji. Licznie zgromadzone w rodzinnym archiwum rysunki projektowe umożliwiły wgląd w proces kształtowania bryły i krystalizowania się przyjętych rozwiązań architektonicznych.

Słowa kluczowe: architektura 1 połowy XX wieku, Zdzisław Mączeński, klasycyzujący modernizm, Izba Przemysłowo-Handlowa w Warszawie