AGATA WAGNER

Od początku lat 20. XX wieku rozpoczęto zagospodarowywanie południowego obrzeża Pola Mokotowskiego, lokując tam instytucje naukowe - zalążek planowanej dzielnicy uniwersyteckiej. Jako pierwszy powstał w 1920 projekt budowy Państwowego Instytutu Geologicznego. Marian Lalewicz projektując siedzibę PIG odszedł od jednolitej stylistycznie konwencji architektonicznej utrzymanej w duchu neoklasycyzmu początku XX wieku, z czasów swej działalności w Petersburgu, na rzecz synkretycznego zestawiania motywów historycznych, odnoszących się do różnych okresów świetności architektury polskiej o klasycznych korzeniach: renesansu, baroku i klasycyzmu. Kompozycja przestrzenna tego ogromnego, trójczłonowego gmachu wywiedziona została z założeń rezydencjonalnych entre cour et jardin. Jednak powojenne niekorzystne zmiany urbanistyczne: rezygnacja z placu przed wejściem po stronie północnej i wprowadzenie w to miejsce w latach 60. XX wieku, przesłaniającej frontową elewację, blokowej zabudowy mieszkaniowej, skutkuje zniekształceniem i brakiem zrozumienia dla pierwotnej koncepcji przestrzennej i niemożnością prawidłowego odbioru tego wybitnego dzieła warszawskiej architektury międzywojnia.

Słowa kluczowe: architektura Warszawy, Pole Mokotowskie, klasycyzm XX wieku, Marian Lalewicz, Państwowy Instytut Geologiczny