HANNA GRZESZCZUK-BRENDEL

Porównanie dwóch poznańskich wystaw: Ostdeutsche Ausstellung (1911) i Powszechnej Wystawy Krajowej (PWK) z 1929 roku, pozwala określić ich polityczne cele poprzez analizę przestrzenną obydwu założeń i ich relacji z miastem.

Dziedziniec honorowy Ostdeutsche Ausstellung znajdował się przy obecnej ul. Grunwaldzkiej, ale architektoniczny obraz wystawy został zdominowany przez Wieżę Górnośląską, znajdującą się niedaleko dworca. Jednak właśnie oficjalne wejście otwierało panoramę nowej dzielnicy cesarskiej o silnej wymowie ideowej, co tłumaczy umieszczenie dziedzińca honorowego pozornie na uboczu założenia wystawowego i sytuuje wystawę jako tło dla miasta. Na PWK zastosowano podobny układ wejść, umieszczając Halę Reprezentacyjną przy ul. Grunwaldzkiej. Analiza oficjalnej drogi na PWK wskazuje, że tym razem wejście to służyło odwracaniu się od założenia dzielnicy cesarskiej i ignorowaniu masywu Wieży Górnośląskiej, a Poznań stał się tłem wystawy. W tej sytuacji większego znaczenia nabierała sama architektura pawilonów wystawowych, reprezentujących wszystkie nurty ówczesnej architektury.